Ik hoorde het nog voordat ik het zag. Tegen de tijd dat ik mij omdraaide zag ik het kind staan, een jaar of drie, betraand, een rode afdruk op haar wang als bewijs. Het echoot nu nog na in mijn oren, beroofd mij van de slaap.
Ik had moeder en kind al een tijdje door de winkel zien sjokken. Toegegeven, dit kind was strontvervelend. Ik stond bij de kassa en kon moeder en kind – beide bevonden zich in het achterste gedeelte van de winkel – nog tegen elkaar horen schreeuwen. Het klonk alsof ze zich direct achter mij in de rij bevonden.
Terwijl ik mij omdraaide zag ik dat het kind van alles uit de schappen pakte om dit vervolgens zonder aarzelen op de winkelvloer te smijten. Ik zag het gevoel van machteloosheid bij moeder toenemen, haar borst uitzetten, het beschaamde bukken en terugzetten van tubes tandpasta en potten crème. Niemand kan een mens zo vernederen als een kind dat weigert je autoriteit te erkennen. Dat maakt iets los.
Net toen ik wilde afrekenen hoorden we het haar schreeuwen; ,,En nou is het afgelopen. Ik ben helemaal klaar met jou’’, gevolgd door die ene harde pets. Ze sleurde het kind aan haar linkerarmpje naar de kassa toe, zette haar mandje met producten vastberaden op de toonbank naast mij neer. Het kind keek beduusd naar de caissières en mij op, alsof het niet kon geloven dat haar moeder haar net geslagen had en erger nog, alsof het niet kon geloven dat niemand van ons er wat van zei. Ik durfde geen van beide aan te kijken.
Mijn caissière keek mij voor het eerst recht aan, – een korte blik van verstandhouding – haalde haar schouders op en ging verder met het scannen van de laatste producten uit mijn mandje alsof ze wilde zeggen; bemoei je er niet mee, het zijn niet onze zaken. Achteraf gezien was het slechts een kwestie van minuten, maar op dat moment leek het afrekenen uren te duren. Ik stond daar maar, verstijfd, twijfelend of ik er wat van moest zeggen.
Ook mijn moeder heeft mij één keer geslagen. Ik weet het nog goed, het was in de auto op weg naar de basisschool. Mijn broertje en ik zaten al de hele weg te klieren, waardoor mijn moeder zich niet goed op de weg kon concentreren. Vlak voor onze school ging ze hard op de rem, draaide zich razendsnel om en haalde uit. Ik voel nog haar hand op mijn wang. Ik moet toen een jaar of zeven geweest zijn, maar ergens wist ik dat ik het verdiend had. En tot op de dag van vandaag weet ik dat nog steeds.
Maar dat kind in die winkel…….Deskundigen zeggen vaak dat het gedrag dat een kind vertoont, weerspiegelt hoe je zelf in je vel zit. Net als bij de dieren. Wellicht dat het kind eigenlijk schreeuwde om hulp voor haar moeder. We zullen het nooit weten.